De 7 hoogtepunten van een reis door Montenegro
In het lijstje van onbekendste reisbestemmingen binnen Europa prijkt Montenegro ergens bovenaan. Vreemd eigenlijk, want het is een bijzonder land dat best dichtbij ligt. In dit blog vertelt onze lokale reisbegeleider over de hoogtepunten van 'zijn' Montenegro.
1. Pieken boven de tweeduizend meter
Tachtig procent van het landschap van Montenegro bestaat uit bergen met veel bossen. Grofweg tweehonderd bergen in Montenegro hebben pieken die boven de tweeduizend meter uitkomen', vertelt Janko. 'Grote delen van deze natuurgebieden zijn afgelegen en onherbergzaam. De bewoners leiden over het algemeen een bijna nomadisch bestaan, dat niet veel afwijkt van het leven van een eeuw geleden. Iedereen die ik als reisleider begeleid, staat er versteld van dat de natuur nog zo ruig en ongerept is.
2. Groene weides en blauwe meren
Elk van onze vijf nationale parken is weer anders met oerbossen, meren, groene weides, spitse bergtoppen en diepe kloven. Het nationaal park Durmitor met de Tarakloof, de diepste van Europa, staat op de Werelderfgoedlijst van Unesco', aldus Janko. 'Tijdens de reis wandelen we onder meer door het nationaal park Loven naar Kotor aan de Adriatische Zee. Het is een mooi middeleeuws stadje aan een diepgelegen fjord dat ook op de Werelderfgoedlijst staat. Dit kustgebied met fjorden heeft een heel ander landschap dan de bergen in het noorden. Dichter bij zee ligt het nationaal park Skadarmeer met een vogelreservaat. Wie wil kan hier kajakken. Reizigers zijn verrast door de variëteit aan landschappen in zo'n klein land.
3. Zingend de berg op
Montenegrijnen zijn geen fervente wandelaars zoals jullie die eropuit trekken en genieten van wat ze om zich heen zien', vertelt Janko. 'Als we de berg opgaan, dan is dat omdat het een speciale datum is en we iets te vieren of herdenken hebben. De inwoners gaan dan elk jaar op die datum naar boven, vaak zingend, en het draait er meestal om wie als eerste boven is. Het voor je plezier wandelen doen toeristen, want zij hebben dit land als wandelparadijs ontdekt. Er zijn wat gemarkeerde routes, maar zeker niet overal. Als je hier wandelt, kom je sporadisch iemand tegen.
4. 's Ochtends skiën en 's middags zwemmen
Nederland mag dan een klein land zijn, Montenegro is nog kleiner. Het is nog niet half zo groot als Nederland en het inwoneraantal komt in de buurt van dat van Amsterdam. Die kleinschaligheid is juist een voordeel, vindt Janko: 'In korte tijd kun je heel veel van het land leren kennen, want de afstanden tussen plaatsen zijn kort. Zo zit je niet uren in een bus voordat je op je volgende bestemming aankomt. Je kunt daardoor ook makkelijk op een dag een wandeling met een bezoek aan een bezienswaardige plek zoals het klooster van Ostrog combineren. Dit klooster is een pelgrimsoord voor orthodox-christenen. Tijdens de reis wandel je over het pelgrimspad naar het klooster dat op negenhonderd meter hoogte ligt en tegen een rotswand is gebouwd.' Afhankelijk van het seizoen kun je in Montenegrozelfs 's ochtends skiën en dan 's middags zwemmen in zee. Dat Montenegro klein en onbekend is, heeft ook het voordeel dat massatoerisme er niet of nauwelijks voorkomt. Janko: 'Accommodatie is daardoor kleinschalig en wordt over het algemeen beheerd door locals. Een makkelijke manier om met ze in contact te komen.
5. De vriendelijke en oprechte locals
Janko vindt het moeilijk om zichzelf als Montenegrijn op de borst te kloppen, maar hij hoort van de mensen die hij begeleidt dat zijn landgenoten zo gastvrij zijn. 'Ondanks de taalbarrière die er vooral op het platteland en onder de oudere bevolking heerst, word je als toerist heel vriendelijk benaderd en welkom geheten. De ontvangst gaat vaak gepaard met het aanbieden van eten. Jongeren in de steden spreken meestal wel wat Engels.' Volgens Janko is de rolverdeling tussen man en vrouw in de Montenegrijnse samenleving nog traditioneel en zijn stammen erg belangrijk. 'Als ik mijn achternaam zeg, weten landgenoten meteen dat ik tot de Rovani-stam behoor, welke karaktereigenschappen bij die stam horen en waar mijn voorouders van mijn vaders kant oorspronkelijk vandaan komen. In mijn geval gaat het om een afgelegen bergdorpje bij een diepe kloof, misschien wel een van de meest geïsoleerde plekjes van Europa.
6. Bijzonder gevarieerd eten
Een grote afwisseling qua landschap betekent een variatie aan eten. 'Je kunt je voorstellen dat je op afgelegen plekken in de bergen heel andere lokale gerechten hebt dan aan zee. Elke regio heeft z'n eigen keuken. Het noorden is onder Turkse invloed geweest. Dat zie je terug in de gerechten en bijvoorbeeld in de Turkse koffie die je daar drinkt. In de bergen is beperkt voedsel te verbouwen waardoor de keuken er eenvoudig, maar eerlijk is. Aan de kust kun je je hart ophalen aan vis en schaaldieren. Ons voedsel is officieel niet biologisch, maar dat is het meestal wel. Gewoonweg omdat we nog op kleine schaal en op traditionele wijze verbouwen.
7. Duizend meter afdalen met een trein
Onderdeel van de Sawadee-reis is het vervoer met een lokale trein vanuit Kolasin, de woonplaats van Janko, naar de hoofdstad Podgorica. De trein gaat veel over bruggen en door tunnels. 'Het is een korte reis van ongeveer zeventig kilometer, maar het unieke is het hoogteverschil dat je aflegt. Kolasin ligt op ruim duizend meter en de hoofdstad net boven zeeniveau, dat is dus een afdaling van een kilometer.