Bronvermelding:

Japanse cultuur: de handleiding voor op reis

In Japan gaan eeuwenoude tradities en hypermoderne ontwikkelingen hand in hand. Sinds de jaren vijftig is het land uitgegroeid tot één van ‘s werelds meest geavanceerde samenlevingen op het gebied van economie en technologie. Toch blijven families de Japanse gewoontes, normen en waarden van vroeger doorgeven van generatie op generatie. Juist deze relatie tussen verleden en toekomst kenmerkt de Japanse cultuur. Ga voorbereid op reis met deze handleiding en dompel je onder.

Sushi, groene thee, sumoworstelen. Grote kans dat deze associaties in je hoofd oppoppen wanneer je aan de Japanse cultuur denkt. Echter, omvat het natuurlijk veel meer dan alleen deze aspecten. Hoewel de cultuur van Japan vanzelfsprekend niet in een paar regels is samen te vatten, kom je met deze handleiding een heel eind op je rondreis. Volg onderstaande etiquetteregels op voor een soepel en respectvol verblijf in dit fantastische land.

Japanse cultuur in een notendop

Religie

Japan is een overwegend religieus land, gevuld met talloze tempels en spirituele plekken. De twee dominante religies zijn het shintoïsme en boeddhisme en bestaan harmonieus naast elkaar. Daarnaast worden er twee andere invloedrijke geloven aangehangen, namelijk: het confucianisme en christendom. Sommige Japanners volgen meerdere religies op.

Officiële taal & voertaal

Officieel wordt het Japans of Hyojungo gesproken. Een lastige taal met stevige verschillen in dialecten. In woord vertoont Japans veel overeenkomsten met Maleis-Polynesische talen. In geschrift is het een samensmelting van Chinees en twee Japanse schriften. In Japan kun je redelijk eenvoudig overweg met de Engelse taal.

Inwoners: 125.700.000 miljoen (2021)

Wist je dat Tokyo de grootste stad ter wereld is?

Lokale bevolking

De Japanse cultuur wordt vaak gestereotypeerd als homogeen, hoewel er meerdere aspecten van de cultuur in Japan en samenleving divers zijn. Desalniettemin kent de bevolking van Japan weinig diversiteit, 99 procent zijn etnisch Japanners.

Wist je dat in Japan veel mensen in goede gezondheid gemiddeld ouder worden dan de gemiddelde wereldbevolking?

Japanse tradities

Sumoworstelen

Dit is een traditionele Japanse worstelsport, welke wordt beoefend door zwaarlijvige mannen. Hierbij is het de bedoeling om de tegenstander uit een cirkelvormige ring te duwen. Het leven van de sumoworstelaar is sterk cultureel verankerd in de Japanse samenleving. zo mogen ze bijvoorbeeld niet autorijden en eten ze meer dan 20.000 calorieën per dag. Sinds 1909 is dit de nationale sport van Japan.

Samoerai krijger

Loyaliteit, discipline en respect is een strikte code die door de krijger wordt opgevolgd. Samoerai betekent letterlijk ‘hij die dient’. De samoerai krijger is een elite soldaat en meester in het zwaardvechten.

Sakura - kersenbloesem

De kersenbloesem heeft voor de lokale bevolking een symbolische betekenis. De natuur wordt gelijkwaardig gezien met het leven van een mens. De sakura staat symbool voor de vergankelijke schoonheid in Japan. Hanami zijn kersenbloesemfestivals. Tussen eind maart en eind april/begin mei bloeit de kersenbloesem in Japan. Onze rondreizen door Japan hebben ook vertrekdata rond dit bijzondere moment.

Theeceremonies & matcha thee

Een theeceremonie is in Japan een kunstvorm en bestaat uit een serie vooraf bepaalde handelingen. Matcha thee komt uit Japan en zijn vermalen groene theebladeren. Meer hierover lees je in dit blog.

Onsen

Onsen zijn warmwaterbronnen van een geiser. Oorspronkelijk was een onsen een openbaar bad. Meestal mogen mensen met tatoeages deze niet betreden.

Anime en manga

Deze tekenfilms en strips zijn geïntegreerd in het moderne Japanse leven. Overal waar je komt, kom je dit tegen.

Geisha

Een geisha is van oudsher een gezelschapsdame voor de welgestelde klasse. Zij is verantwoordelijk om de gasten bezig te houden met een gesprek, zang en dans. Een geisha draagt traditionele Japanse kleding, zware make-up en hoofdversiersels.

Japanse normen en waarden

Japanse omgangsvormen

Manieren en gebruiken zijn een belangrijk onderdeel van vele facetten van het Japanse leven. Japanners groeien op met deze unieke cultuur en hebben van huis uit dus een enorm respect voor de onzichtbare maatschappelijke regels. Er zijn veel aspecten van deze ogenschijnlijk gecompliceerde cultuur waarvan als buitenlandse bezoeker niet verwacht wordt dat je ze weet, maar enige voorbereiding maakt het makkelijker te begrijpen.

Non-verbale communicatie

Gedrag en communicatie in Japan worden meestal bepaald door het concept van gezicht. Als een concept dat in veel Aziatische culturen voorkomt, verwijst 'gezicht' naar iemands reputatie, trots en eer, en kan het worden gered of verloren, afhankelijk van de omstandigheden. Als zodanig hebben individuen de neiging om op een weloverwogen manier en met terughoudendheid te handelen en te communiceren om hun gezicht te behouden.

Etiquette en gewoontes

Omotenashi vertaalt zich naar ‘gastvrijheid’. De bedachtzaamheid en aandacht van de host voor de gasten is in Japan groot.
Beleefdheid staat bij Japan hoog op het lijstje. Er wordt veelvuldig geëxcuseerd.
Het is vanzelfsprekend om mondkapjes te dragen om jezelf tegen de kou te beschermen. Bovendien is het beleefd en respectvol om een mondkapje te dragen indien je ziek bent om besmetting te voorkomen.
Punctualiteit is onmisbaar. Er wordt van je verwacht dat je op tijd bent voor besprekingen, afspraken en sociale interacties.
Er is een speciale ruimte voordat je een huis binnenkomt, genaamd genkan. Hier worden normaal gesproken de schoenen uitgedaan voordat je binnenstapt. Meestal krijg je slippers voor binnenshuis aangeboden om op te lopen.
In sommige restaurants krijg je een handdoekje aangeboden. Dit is om je handen mee schoon te maken voor het eten. Het is niet gebruikelijk om hiermee bijvoorbeeld je gezicht en je nek mee schoon te maken.
Buigen: iedereen buigt wanneer ze elkaar begroeten, afscheid nemen, bedanken, etc. Er wordt niet van je verwacht om ook te buigen, maar soms is een knikje met het hoofd voldoende.
Eetstokjes of chopsticks wordt meestal gebruikt als bestek. Indien je deze niet gebruikt, leg je deze voor je neer met de punten naar links. Het is zeer onbeleefd om te wijzen met eetstokjes.
Een bekend drankje wat veelal gedronken wordt in Japan is groene thee. Het is de basis van een namiddag drankje en wordt meestal geserveerd bij een hoofdgerecht.
Fooi geven is niet gebruikelijk in Japan. Men gelooft dat de prijzen voor maaltijden en diensten eerlijk zijn.

Tip: Lees hier alles over de do’s en don’ts in Japan.